धातु नाम विषय विवरण क्रियमाणं आसीत् | (Dhatu naam vishay vivaran kriyamaanam aasit.)
धातु विकर्ण:
१. भ्वादिः - शप्
२. अदादि: - लुग
३. जुहोत्यादिः - श्लुः
४. दिबादिः - श्यन्
५. स्वादिः - श्तुः
६. तुदादिः - शः
७. रुधादि: - श्नम्
८. तंवादि: - उः
९. क्र्यादि: - श्ना
१०. चुरादिः - णिच्
धातुषु केचन प्रशमई पदिनः केचन आत्मेनः परिदनः अन्य केचन उभय पदिनः |
धातवः - परस्मै पदीनः - आत्मने पदीनः - उभय पदिनः
परस्मैपदिनः लट्लकारे प्रथम पुरुष एकवचन |
गछति, पठति, लिखती, क्रीडती, पश्यति, खनती, हस्ती, रोदति, धावति, इत्यादि |
अर्थ = जाना -पढ़ना - लिखना - खेलना - देखना - खुदाई - हसना - रोना - की ओर भागे आदि |
आत्मने पदीनः लट्लकारे प्रथम पुरुष एकवचन |
लजाते, विद्यते, वर्तते, कलपते, मन्यते, प्रवर्तते, मोड़ते, भासते, इत्यादि |
अर्थ = शर्मिंदा होना - ठीक से व्यवहार करना - संग्रह - सोच - मान लेना - मोड़ते - बात करना - आदि |
उभय पदिनः दुविधं अपि रूपं भवति लट्लकारे प्रथम पुरुष एकवचन |
कुरुते, याचते, ग्रिहते, इत्यादि |
अर्थ = कम करना - निवेदन करना - घर -आदि |
अनेन धातवः कर्मेन अपि कर्तुं शक्नोते | (Anen dhaatavah kaemen kartum shaknote.)
धातवः - सकर्मकाः - द्विकर्मकाः - अकर्मकाः
कम् काम किम्
छात्रः पुस्तकम् पठति | = विद्यार्थी किताब पढ़ता है |
बालिका श्लोकं वदति | = लड़की श्लोकं बोलती है |
बालिका किम् पिवति | = लड़की किया पीती है |
चायं पिवति | = चाय पीती है |
जलं पिवति | = पानी पीती है |
In this post we are discussing how to use Dhatu naam vishay vivaran kriyamaanam aasit, Varna etc. This one is an video classes by just watching videos you can learn to speak in Sanskrit language without any difficulty.
No comments:
Post a Comment